Furosemide – bestanddelen, werking, bijwerkingen, schadelijke gevolgen

Het is een middel met een snelle (een injectie werkt bijvoorbeeld al binnen enkele minuten), maar relatief korte (voor een injectie 2 tot 3 uur) en krachtige water afdrijvende werking. 
Kort samengevat: door Furosemide scheiden de nieren meer zout uit. Het dier voert hierdoor overtollig vocht af via de urine. Er blijft minder bloed achter in de bloedvaten. De hond is minder benauwd of heeft minder vocht in de buik. Het hart hoeft minder hard te werken.

De actieve stof furosemide verhindert de heropname van natrium-, kalium- en chloorionen en remt zo de heropname van calcium en magnesium. Het vermogen van de nieren om de urine te concentreren neemt hierdoor af. Furosemide bevordert indirect de uitscheiding van kalium, calcium en magnesium.
Naast een water afdrijvende werking, zorgt het ook voor verwijding van de aders en van de bloedvaten in de nieren.

Bijwerkingen

• Doordat het ingrijpt op het Natrium-Kalium-Chloride transport kan er een verstoring ontstaan van het elektrolytenevenwicht van het bloed zoals te weinig natrium, te weinig kalium, te weinig magnesium, te weinig chloride, te weinig calcium of uitdroging. Dit komt zeer vaak voor bij het gebruik van Furosemide. Verder zorgt het voor een verhoogd urinezuurgehalte en kan daardoor tot jichtaanvallen leiden. Andere ongewenste bijwerkingen die zeer vaak voorkomen zijn duizeligheid, een lage bloeddruk (bij het rechtstaan vanuit een liggende positie), flauwvallen, een laag circulerend bloedvolume, verstoring in de vetconcentratie van het bloed en aantasting van de hersenfuncties bij patiënten met een reeds aanwezige leveraandoening.
• Naast deze vaak voorkomende bijwerkingen is er nog een hele lijst van mogelijke bijwerkingen zoals gehoorstoornissen en zelfs doofheid, misselijkheid, jeuk, huiduitslag met rode, licht gezwollen bulten en plekken die vaak heftig jeuken, grote blaren die ontstaan op de huid en slijmvliezen, een auto-immuunziekte gekenmerkt door blaarvorming in de huid of slijmvliezen, gegeneraliseerde (> 90 van het huidoppervlak) roodheid van de huid die meestal gepaard gaat met schilfering en wisselende induratie, het spontaan voorkomen van bloedingen in de huid, fotosensibilisatie (overgevoeligheid voor licht), tekort aan witte bloedlichaampjes, verhoogd aantal witte bloedcellen die deel uitmaken van de verdediging tegen parasieten, beenmergdepressie, een stoornis in de gevoelssensatie, een vorm van coma, algehele lichaamszwakte, kramp, verstoring van het zicht, slaperigheid, verwardheid, ontsteking van de bloedvaten, hoofdpijn, acute ernstige reactie waarbij er een belemmering van de ademhaling kan ontstaan, Stevens-Johnsonsyndroom en verergering/activering van lupus erythematodes, blokkade van de afvoer van galvloeistof, acute alvleesklierontsteking en meer.
• De combinatie met niet-steroïdale anti-inflammatoire geneesmiddelen (NSAID) en met ACE-remmers kan schadelijk zijn voor de nieren door een verminderde uitscheiding van de giftige bestanddelen. Furosemide kan de werking van ACE-remmers of middelen bij ziekten van de ademhalingswegen versterken. Het verminderd dan weer de werking van bloeddruk verhogende middelen
• De combinatie van furosemide met digoxine leidt tot een gedaalde digoxine uitscheiding en daardoor tot een verhoogde plasmaspiegel van digoxine. De toxische grens wordt zo veel sneller bereikt. De dosis digoxine moet verlaagd worden.
• Gelijktijdige toediening van systemische, specifieke antibiotica tegen voornamelijk stafylokokken en antibiotica tegen oorinfecties kan eveneens aanleiding geven tot nierbeschadiging, vooral bij reeds aanwezige nierinsufficiëntie.
• Furosemide kan de behoefte aan insuline bij diabetische dieren veranderen.
• Een hoge dosis furosemide kan de schildklierhormoonspiegel negatief beïnvloeden.
• De veiligheid van het product is niet vastgesteld bij drachtige en lacterende teven, gezien het wordt uitgescheiden in de melk. Het kan afwijkingen, beschadigingen of misvorming veroorzaken bij de pups.

Dieren medicatie middelen met furosemide zijn:
Dimazon, Furosoral en Libeo. Allen hebben ze eenzelfde werking en dezelfde lange lijst aan bijwerkingen met alle gevolgen van dien.

Dit artikel is geschreven door Anja Rosseels, als opdracht in de opleiding tot Ortho causaal voedingstherapeut voor honden, jaar 2022-2024.